فناوری زیر ساختها روز به روز در حال تغییر است و ساختمان های ما برای مدرن و هوشمند شدن نیاز دارند که با این تغییرات پیش بروند. برخی بر این باورند که پیشرفت تکنولوژی باعث افزایش هزینهها میشود. ولی ما در این مقاله خواهیم گفت که علاوه بر کاهش هزینهها، چگونه همه میتوانند از این پیشرفت استفاده کنند و به شهروندانی هوشمند تبدیل شویم.
امروزه دولتها به دنبال هوشمند شدن شهرها میباشند. برای رسیدن به این هدف باید قدمهای کوچکی برداشت. ایجاد تحول در کابل کشیها و زیر ساخت میتواند اولین قدم در مسیر این هدف باشد. تکنولوژی PON که مخفف (Passive Optical Network)، یک شبکه ارتباطی که این روزها در بازار جهانی بسیار معروف شده است و راه را برای ما هموار کرده است.
تکنولوژی PON چیست؟
تکنولوژی PON که از تجهیزات غیر فعال (Passive optical network) مانند کابل نوری، اسپیلتر ها بدون نیاز به تجهیزات فعال (برق) استفاده میشود. این موضوع بدان معنا می باشد که بعد از نقطه شروع و تا قبل از نقطه پایان از هیچ گونه منبع تغذیه استفاده نمیگردد. معماری این شبکه به صورت ارسال از یک نقطه مرکزی به چند نقطه (کاربر نهایی) میباشد. در اصطلاح به این نوع ارسال داده، Point-to-Multipoint میگویند. این شبکه علاوه بر پهنای باند بیشتر و انتقال داده با سرعت بالاتر، هزینههای زیر ساخت و کابل کشی را کاهش میدهد.
تجهیزات شبکه PON چیست؟
پس از آشنایی با تکنولوژی PON، حال نوبت به این میرسد که به بررسی تجهیزات به کار رفته در این شبکه بپردازیم. کابل فیبر نوری، Splitterها، OLT و ONT از اجزای اصلی این شبکه میباشند.
همچنین بخوانید «سیستمهای جریان ضعیف GPON چیست؟»
OLT چیست؟
دستگاه مرکزی (Optical Line Terminal) OLT در نقطه شروع شبکه نوری غیر فعال است و وظیفه اصلی آن تبدیل، تنظیم و انتقال سیگنالها میباشد.
تقسیم کنندههای فیبر نوری، طول موجهایی با فرکانسهای مختلف از OLT دریافت کرده و آنها را بین نقاط نهایی تقسیم کنند. OLT ها در مدلهای مختلفی ساخته میشوند و دارای ۲ الی 128 پورت خروجی میباشند. جداکننده نیازی به برق و سیستم خنک کننده ندارند برای همین دارای پایداری بیشتری به نسبت تجهیزات اکتیو هستند.
مودمهای ONT که مخفف (Optical Network Terminal) که عموما دارای فرستنده Wi-Fi برای سیگنال رادیویی و همچنین پورتهای اترنت برای اتصال به سرویسهای داخلی تحت شبکه منند اینترنت، سیستم صوتی و تصویری، ارتباط داخلی و سیستمهای هوشمند، پورت Rj11 برای تلفنهای آنالوگ و پورت RF برای استفاده در آنتن و ماهواره مرکزی میباشند.
همچنین بخوانید «تکنولوژی فیبر نوری چیست؟»
لازم به ذکر است که در این شبکه از یک Core فیبر نوری هم برای ارسال و دریافت همزمان دیتا استفاده میشود. در تصویر زیر به توضیح عملکرد انتقال اطلاعات در تکنولوژی PON میپردازیم و خواهیم فهمید که چگونه از تداخل آنها با هم جلوگیری میشود.
همچنین بخوانید «خدمات ما در یکپارچه سازی ساختمان!»
در روش TDM که مخفف (Time Division Multiplex) میباشد، در دامنه Upstream 1310 وقتی اطلاعات از سمت دستگاههای نهایی به سمت OLT فرستاده میشود.
دستگاه OLT برای جلوگیری از تداخل فرکانسها با یکدیگر، پس از بررسی تمام جوانب و با توجه به یک زمان مشخص و اختصاص کانال جداگانه اطلاعات را ارسال میکند. در دامنه Downstream روش WDA که مخفف (Wave Division Multiplex) میباشد.
تمام طول موجها را میگیرد و پس از یکپارچه کردن سیگنالها به دستگاههای نهایی ارسال میکند و هر ONT بر اساس IP های مشخص شده، اطلاعات مورد نیاز را دریافت و مابقی اطلاعات بی ربط را رد میکند.
کاربرد تکنولوژی PON چیست؟
برای بیان کاربرد تکنولوژی PON از اصطلاح FTTX که مخفف (Fiber to the X) است، استفاده میشود. FTTX به ساختارهای مختلف انتقال سیگنال توسط فیبر نوری (همراه با کابل مسی) اشاره میکند. برای مثال FTTH حرف H به معنای Home یعنی خانه؛ FTTB حرف B به معنای Building یعنی ساختمان و FTTC منظور از C کلمه Crub به معنی باکسهای مخابراتی در محلهها و خیابانها میباشد. انعطاف پذیری این شبکه در انتقال انواع داده مانند دادههای صوتی و تصویری یک ایده آل خانگی FTTH میباشد.
از دیگر کاربرد های تکنولوژی PON استفاده در محیطهای دانشگاهی، تحصیلی، تجاری و اداری میباشد. این موارد به راحتی میتوانند از این امکانات استفاده کنند زیرا هزینه زیر ساخت کمتری دارند و از یک نوع کابل برای حداقل 5 سرویس گسترده (تلفن، اینترنت، ارتباط داخلی، دوربین، آنتن مرکزی) استفاده میشود.
انواع سرویس شبکه PON در سیستم یکپارچه سازی چیست؟
از زمان معرفی، تکنولوژی PON در سال 1990 به پیشرفت و تغییرات ادامه داده است. استانداردهای اصلی این شبکه که APON و BPON بودند به تدریج جای خود را به ورژنهای بالاتر با عملکرد بهتر و پهنای باند بیشتر دادند. این شبکهها عبارتند از:
- GPON
- EPON
- 10GEPON
- XG(S)PON
- NGPON2
- RFVIDEO
همچنین بخوانید «اینترنت فیبر نوری، بدون قطعی، بدون افت سرعت!»
مزایا تکنولوژی PON چیست و چرا در یکپارچه سازی باید از آن استفاده کنیم؟
حال که با این شبکه آشنا شدهاید زمان آن رسیده که دلیل محبوبیت این شبکه فیبر نوری را بدانیم. یکی از مزایای این شبکه عدم وجود تجهیزات اکتیو میباشد. که هزینه تعمیر و نگه داری را کاهش داده است و فرصت کمتری به خرابی تجهیزات میدهد.
اگر نیاز به عوض کردن تجهیزات یا ارتقاء دادن آنها باشد، فقط نقاط شروع و انتهای آنها را میتوان تعویض کرد و زیر ساختها ثابت میمانند. چون نور عامل انتقال دادهها میباشد، دیگر در معرض تداخل نویز قرار نمیگیرند و با کیفیت بهتری اطلاعات را منتقل میکنند.
از همین رو به راحتی میتوان نقطه مشکلات به وجود آمده در شبکه را تشخیص داد. از یک کابل برای تعداد کاربران زیادی میتوانیم استفاده کنیم. همچنین با ایجاد طول مسافت بیشتر بین دفاتر مرکزی و محلهای کاربران نهایی فراهم میکند (تا 20 کیلومتر). در صورتی که در DSL حداکثر فاصله فقط 5.5 کیلومتر بود.
حال به بررسی معیاب این شبکه میپردازیم!
تکنولوژی PON علاوه بر تمام مزایایی که دارد، طبیعی است که معایبی نیز داشته باشد. اما این نکته را هم بگویم عیبهای این شبکه آنقدر بزرگ نیستند که از راه اندازی این شبکه چشم پوشی کنیم. محدودیت در مسافت کابل کشی 20 تا 40 کیلومتر از معایب این شبکه است.
چون سیگنالها از OLT به ONTها توزیع میشوند. احتمال افت Db را داریم و باعث کاهش بهره وری در شبکه میشود. به خاطر ارتباطی که در این شبکه وجود دارد. اگر OLT دچار مشکل شود، تمام ONTها و تقسیم کنندهها رو تحت تأثیر قرار میدهد.